Hand 20 – Paulus over zijn tijd in Efeze

Preek gehouden in Beilen en Hooghalen, mei ’12

Tekst: Hand 20:18-21

 

Geliefde gemeente van onze Heer Jezus Christus,

[Dia] Binnenkort hebben we belijdenisdienst. Jongeren komen uit voor hun geloof in Jezus.

Ze komen niet alleen om dingen te krijgen, maar ze willen ook zelf hun steentje bijdragen: Je belooft dienstbaar te willen zijn aan de opbouw van de gemeente. Dat je zelf ook, met wat jij goed kan, meebouwt aan Gods kerk. Een bezoekje brengen aan iemand, niet omdat het moet, maar gewoon omdat hij of zij toch bij jou in de kerk zit. De kerkdiensten bezoeken. Meedraaien in een commissie, bestuurstaak voor een bijbelstudie en misschien later als ambtsdrager een aan de slag gaan.

 

Maar hoe is dat om dingen in de kerk te doen? Om je in te zetten in een commissie, om een bepaald ambt te hebben?

Soms is het gewoon mooi en fijn om daarmee bezig te zijn, al kost het wel tijd. Mooi als je aan het begin van zulk commissiewerk ook altijd ruimte inplant voor het wel en wee. Geweldig als je in deze hectische tijd, tijd vrijmaakt voor God en je medemens.

Soms loopt het niet zo lekker. Door persoonlijke omstandigheden, omdat het je veel energie kost, omdat je het moeilijk vindt met hem of haar samen te werken. Dan kan het veel energie kosten, dan moet je soms nee zeggen, bedanken en raak je teleurgesteld.

 

Een paar of meer jaar geleden werden deze mannen bevestigd in hun ambt als diaken, ouderling en ik als predikant. ‘Door de gemeente verkozen’ ‘Door God geroepen’ ‘Door de kerkenraad benoemd’.

Bij welke beslissingen in de kerkenraad vonden het ze het erg lastig of ze nu het goede gekozen hadden, als dingen gevoelig lagen in de gemeente? Is het nu iets moois, mag je deze nieuwe broeders feliciteren of moet je ze juist sterkte wensen?

Met een aantal ouderlingen sprak ik erover: wat kan het soms moeilijk als mensen je bijna niet willen ontvangen. Maar tegelijk wat kan het mooi zijn als je mee mag bouwen, als je kunt vertellen over Gods grote liefde. Als je mensen voor mag gaan en mee mag nemen richting Christus! Samen bouwen we mee aan het huis van de Heer.

[dia thema en verdeling] Wees dienstbaar aan de opbouw van Christus’ gemeente

1. In dienst van de Heer

2. Met de houding van de Heer

3. Vanuit de boodschap van de Heer

1. In dienst van Christus

Lukas vertelt in zijn boek hoe Gods kerk gebouwd wordt.

Het goede nieuws van Jezus verspreidt zich: via Jeruzalem, Judea, Samaria naar de uiteinden van de aarde.

Wat werkt dat nieuws over Jezus de Heer veel uit in de levens van mensen!!

[Dia zendingsreis] Lukas vertelt het soms snel: dan lezen we over de plaatsen, kijk maar naar de verzen 13-16: van Assus, naar Mitylene, naar Chios, naar Samos, naar Milete. Je ziet voor je hoe Paulus die plaatsen langsgaat, maar soms is het alsof Lukas even stilhoudt: dan horen we meer over één plaats, over een gesprek, over een preek over gebeurtenissen. Iets van zo’n toespraak mogen we vanmorgen verder uitdiepen.

[Dia Efeze] Paulus vertelt ons in het gedeelte van onze tekst over zijn tijd in Efeze.

Efeze de laatste grote plaats waar hij in vrijheid als apostel heeft kunnen werken.

Paulus is dus nu met zijn derde reis bezig. In Hand. 18:23 lezen we dat hij vertrekt. Altijd spannend als je zo met gevaar voor eigen leven reis gaat. Zich met gevaar van eigen leven inzet voor Gods rijk. Wat was ik blij om donderdag te horen dat br. A weer veilig terug mocht keren uit de gesloten gebieden. In Hand 19:1 lezen we hoe Paulus aankomt in Efeze. Drie maanden lang preekt hij in de synagoge en probeert daar de bezoekers te overtuigen. Maar ze maken de boodschap van Jezus Christus belachelijk. Hij spreekt voortaan dagelijks in de school van Tyrannus. Iedereen maakt kennis met de boodschap van de Heer. Zijn werk heeft zoveel invloed dat er voor 50.000 zilverstukken aan boeken wordt verbrand (19:19) en dat de zilversmeden in opstand komen omdat ze geen Artemistempeltjes meer kunnen verkopen. Paulus wordt eerst door de Joden bedreigd, en nu dus ook door een enorm volksoproer. Hij spreekt de leerlingen nog moed in, maar dan trekt hij verder (20:1)!  Proef je het dubbele hier in Paulus werk? Aan de éne kant: veel zegen, moet je kijken hoeveel occulte boeken er verbrand worden; hoe mensen zelfs merken aan hun portemonnee dat er minder tempels verkocht worden. En tegelijk ook: bedreigingen, gevaar voor eigen leven en moeite.

 

[Dia oudsten] Wanneer Paulus dan terugkeert, heeft hij haast. Hij wil voor Pinksteren in Jeruzalem zijn. Maar hij wil toch nog graag de mensen uit Efeze een keer spreken. Op het strand van Milete nodigt hij de oudsten van de gemeente uit om te komen. Ze moeten er kilometers voor lopen, maar ze komen naar Paulus toe. Dan krijgt Paulus de gelegenheid om de oudsten van Efeze aan te sporen. Het kost Paulus teveel tijd om iedereen aandacht te geven, maar Paulus beseft: als er goede leiders zijn, als de oudsten trouw blijven aan Jezus en aan Gods woord, dan blijft de gemeente op koers! Wat belangrijk om dus juist voor de ouderlingen en diakenen te bidden. Om hen te bemoedigen en aan te sporen.

Als Paulus hen wil aansporen, dan wijst hij erop hoe hijzelf bij hen is geweest. Ze hebben hem allemaal kunnen zien, ze weten wat hij gedaan heeft. Laten we zo van Paulus leren hoe je leiding geeft aan een gemeente! Laten we daar precies naar kijken: Je kunt praten over geestelijk leiding geven, maar laten we vooral de Bijbel opendoen en luisteren hoe Paulus de leiders in Efeze aanspoort.

 

[Dia Hand 20:19] Paulus zegt dat hij Jezus, ik bedoel (we moeten precies lezen!) dat hij ‘de Heer’ gediend heeft. Hij is dus in het midden geweest, niet als een baas, als een heerser: nee Hij was er als een dienstknecht, een slaaf, een werknemer. Iemand die niet zelf bepaalt wat hij doet, maar die zich laat leiden door zijn meester.

Daarom wordt Jezus hier dan ook “Heer” genoemd: Hij heeft het voor het zeggen. Paulus laat zich niet langer leiden door zijn eigen lusten, zijn eigen zin, zijn eigen verlangens. Wat Hij zelf graag wil. Hij is van Jezus Christus, die heeft het te zeggen in zijn leven. In Gal 1:20 staat: als ik mensen zou proberen te behagen, zou ik geen dienstknecht van de Heer zijn. Wie het iedereen naar zijn zin wil maken, wie het voor de mensen goed wil doen, die wordt een slaaf van mensen en menselijke verwachtingen. Belangrijk is: wat vraagt Jezus van je. Paulus geeft aan richting de oudsten (vs. 23), dat hij straks gevangen genomen zal worden, en misschien zijn leven zal verliezen. Er is echter één ding waar het om draait: De opdracht uitvoeren die hij van Christus Jezus ontvangen heeft.

[Dia Ik bouw op U] Ben jij, ben ik gehoorzaam aan de roeping die Jezus je geeft? Wil jij zijn opdracht uitvoeren? Iemand van de ouderlingen zei terugkijkend op zijn werk wel: ‘Ik zie het wel als een opdracht van God, en ook al is het wel eens lastig, ik probeer zijn opdracht uit te voeren’. Paulus zegt later: Hij die u geroepen heeft is trouw. Van Hem mag je om kracht bidden: als je je inzet in de gemeente. Hij geeft zijn zegen mee: aan wie belijdenis doet, aan wie ambtsdrager wordt. God roept, maar Hij is ook trouw! Al voel je soms eigen zwakheid, ik bid dat je sterk in zijn kracht op pad mag gaan!

Jongens en meisjes: het eerste wat je mag onthouden is: in de kerk is niemand de baas, maar is er maar één die het voor het zeggen heeft: Jezus de Heer! Ook de ouderlingen, en de diakenen en de dominee zijn knechten van hem. 

 

[Dia thema / verdeling] 2. Met de houding van de Heer

Hoe is Paulus dan gehoorzaam geweest?

Hij geeft aan dat hij in alle nederigheid gehoorzaam is geweest. Je kunt op twee manieren in het leven staan: precies weten wat een ander moeten doen. Hij mag mij eerst wel eens bellen, hij mag het eerst wel eens goedmaken, hij mag mij wel eens vragen, ik zou van hem of haar wel eens een luisterend oor willen hebben. Het kan heel christelijk klinken. Het lijkt dat je zo heel gehoorzaam bent aan God. Maar eigenlijk is dat het tegenoverstelde van nederig. Jij weet precies wat een ander bij jou moet doen.

[Dia Fil 2] Maar wat is nederig gehoorzaam zijn? Dat je zelf er voor een ander bent. Dat je denkt: wat kan ik voor een ander doen, wat kan ik voor een ander betekenen. Hoe kan de ander een luisterend oor geven, tijd voor hem vrijmaken, liefde geven en aandacht? Paulus zegt: u weet dat ik zo in uw midden geleefd hebt. Daarin volgde Paulus het voorbeeld van Christus: Hij vernederde zich, hij daalde neer uit de hemel, hij ging door de knieën, Hij nam zelf de gestalte van een slaaf, van een dienstknecht aan. Wat geweldig dat hij de minste wilde zijn. Niet voor zichzelf: maar voor u en jou en mij! Wij uit onszelf vijanden van Hem zijn! Die echt niet zo vaak aan hem denken! Zullen wij dat voorbeeld van Hem navolgen?

 

[Dia nederig/tranen/beproevingen] Zo wilde Paulus nederig in hun midden zijn, dan moet hij eerlijk toegeven dat hij ook tranen heeft gehad. Hij kan niet alleen terugkijken op een rustige tijd, nee hij moest soms huilen. Waarom? Waarom huil je? Soms omdat je pijn hebt omdat je gevallen bent of een schop gekregen hebt. Soms omdat er iets heel ergs gebeurd is en je niet weet hoe het verder moet. Paulus zegt (vs. 31): vergeet niet  hoe ik ieder van jullie dag en nacht onder tranen advies heb gegeven. Paulus tranen komen dus niet allereerst doordat hij zelf pijn heeft of het moeilijk heeft, hij heeft het moeilijk in contact met de mensen. Iemand zei eens: ‘als je je leven leeft in een vast patroon van huisje, boompje, beestje. ’s Morgens opstaan, je werk doen, ’s avonds wat TV kijken en regelmatig vakantie, een leven dat netjes ingekaderd is en gericht op eigen rust en regelmatig, dan huil je misschien niet zo vaak. Maar wie betrokken is op de ander, wie bij de huizen langs gaat en hoort hoe ieder huis zijn eigen kruis, pijn en verdriet en tranen heeft, die emotioneel betrokken raakt in het leven van een ander, die zal er bij betrokken zijn. Zoals een moeder vol zorgen en tranen kan zijn over een kind dat in de problemen zit: je gaat ermee naar bed, je legt het bij de Heer neer, maar ’s morgens komt het weer bij je terug.

 

Bij Paulus kwam er dan nog wat bij: hij moest heel wat beproevingen doorstaan. Het werd hem moeilijk gemaakt door de Joden. Die maakten hem belachelijk. In de volgende verzen waarschuwt hij ook dat uit eigen kring mensen op zullen staan die de waarheid verdraaien. Juist van de mensen van wie je het niet verwachtte, juist die broeder of zuster, die ouderling of diaken daar kun je in teleurgesteld raken. Wat kan het dan moeilijk zijn om trouw te zijn aan je Heer Jezus Christus. Om naar Hem te kijken, en niet op mensen te vertrouwen. Overal kun je teleurgesteld raken, in wat voor verband dan ook, maar in de kerk verwacht je anders. Wat kan het dan moeilijk zijn om in alle nederigheid de Heer te blijven dienen. Jongens en meisjes: Je wilt er zijn voor anderen.

 

[Dia thema en verdeling] 3. Vanuit de boodschap van de Heer

Heb je een beetje voor je hoe Paulus daar aan het werk was? Vers 19 liet vooral zien dat het niet altijd makkelijk was voor Paulus. Er gaat heel wat in zijn hart om. En misschien denk je ook wel: zoiets hou je toch niet vol? [Dia moe] Juist hier in de kerk zijn er veel mensen die druk zijn voor elkaar: een leuke actie voor een gemeentelid, even een telefoontje, wat werk voor die commissie, een collecte lopen, noem maar op waar je allemaal mee bezig bent. En dan word je ambtsdrager en dan komt er nog een schepje bovenop. Wie houdt dat vol? Als je alleen maar geeft dan raakt je accu toch op, dan verlies je toch te veel, dan raak je toch uit evenwicht. Zeker in het ambt: en ik vind het zelf ook wel eens moeilijk. Je wilt er zijn voor de gemeenteleden, je ziet dat nood is, maar de preek, de classis, de vergadering, de catechese en alle mailtjes en telefoontjesvragen ook hun tijd. Bovendien ben ik nog vader en man. De vraag is: voor u, zoals ik u hier voor me zie, hoe kun je in de gemeente toch je plek innemen, zonder gefrustreerd, teleurgesteld en uitgeblust, te raken?

 

[Laatste dia: foto bron] Paulus zegt in vers 20: in al die tijd heb ik alles bekend gemaakt wat uw welzijn ten goede komt. Er is een kracht in het leven van Paulus gekomen, waardoor hij in staat is er voor anderen te zijn. Hij heeft iets dat hij graag aan anderen wil vertellen. Die kracht is in zijn leven gekomen toen er midden in de woestijn, onderweg naar Damuscus wat gebeurde. Jezus Christus verscheen aan Hem en vroeg: “Saul, Saul, waarom vervolg je mij?’. Paulus mocht zelf het licht zien: toen deed hij alles weg, waardoor hij zich op een verkeerde manier inspande. Hij probeerde eerst netjes volgens de regels te leven, Hij probeerde God zo goed mogelijk te dienen, hij was besneden en wist veel van het geloof. Maar toen veranderde er wat. Toen brak de genade van God door in zijn leven. Hij schaamt zich niet voor die goede boodschap, want het is Gods reddende kracht voor wie gelooft.

Paulus kwam niet met zichzelf, met zijn liefde, met zijn aandacht: Paulus komt ook in Efeze met Jezus Christus. Dat was hetgene waar een ander echt wat aan had. Dat is echt nodig voor de gemeente. Wie Christus leert kennen, wie met Hem door het leven gaat, mag daaruit kracht ontvangen. En dan weet ik wel: Het leven kan soms een emotionele achtbaan zijn, met hoogtepunten en dieptepunten, met moeilijke dingen: maar wat is het dan juist belangrijk om weer met Jezus verbonden te zijn, om tijd vrij te maken voor God, om te ontdekken wat nu echt de boodschap was. Om je Bijbel open te doen en te ontdekken dat God echt iets wil zeggen.

 

Daarbij mag ook heel Gods boodschap klinken: Niets hoeft worden achtergehouden.

Voor ieder klinkt dezelfde boodschap. De boodschap van Jezus Christus in Marc 1:15: ‘De tijd is aangebroken, het koninkrijk van God is nabij: kom tot inkeer en hecht geloof aan dit goede nieuws.’

Bekering, daar begint het mee. Dat je stop met het gaan van de verkeerde weg. Dat je een heilloze weg verlaat. Bekeer je: als je van Christus afgewend staat: keer je gezicht weer naar hem toe en volg hem na. Zoals Paulus geroepen werd, zo mag je zelf geroepen worden. Mag je ingeschakeld worden om anderen op te roepen zich te bekeren van een leeg leven, een leven zonder God.

Bekering en … geloof. Je mag geloven dat Jezus voor je zonden is gestorven. Je mag hem omhelsen en zijn liefde aannemen. Dat zijn liefde en zijn werk steeds de basis van je leven mag zijn!

 

Paulus had steeds een boodschap voor de mensen. Hij zegt: ‘Ik heb u dingen bekend gemaakt’ en ‘Ik heb u onderricht gegeven’. Om onderricht te geven moest hij eerst zelf goed thuis zijn in het woord van God. Maar dat woord bracht hij verder: soms legde hij de dingen uit, bij de mensen thuis, maar ook in het publiek in de hal van Tyrannus. Hij schaamt zich niet voor die woorden, iedereen mag het weten! Het woord dat hier staat voor bekend maken is wel een bijzonder woord. Het is wat anders dan uitleggen. Kijk ik kan je uitleggen hoe je moet voetballen. Dan vertel ik wat regels en dan praat ik heel rustig. Maar ik kan je ook iets bekend maken: wanneer ik je vertel dat Nederland van Duitsland heeft gewonnen dan zeg ik dat niet rustig, maar klinkt dat enthousiast, geweldig, super: ik mag je nieuws, ik mag je een boodschap vertellen. Ik ben daar helemaal bij betrokken. Niet iedereen heeft de taak om voor het oog van iedereen te staan preken, te vertellen over het geloof. Maar wat maakt het veel uit of je echt met Jezus leeft, ziet hoe je door Hem geliefd bent en daar kracht uit put. Of dat je kan vertellen dat Jezus de zoon van God is en voor je zonden gestorven is. Wie echt gelooft, wie echt verbonden is met Jezus, wie steeds teruggaat naar de bron: die mag bidden en hopen op kracht van de Geest om dingen te zeggen voor het welzijn van anderen. Amen

Liturgie zondag 13 mei	Morgendienst (Beilen, bevestiging, 9.30 uur)	Middagdienst (Hooghalen, 14.15)
Welkom en mededelingen
Votum, zegengroet en amen
Zingen	Ps 84:1 en 2	Ps 84:1 en 2
Wet		Nvt
Zingen	Gz 62 (geleerd groep 3 en 4 assen) (Ik ben de weg … )	Nvt
Gebed
Zingen	Gz 177	Gz 177
Lezen	Hand 20:17-31	Hand 20:17-31
Zingen	Ps 132:1,2,6,8	Ps 132:1,2,6,8
Tekst	Hand 20:18-21	Hand 20:18-21
Preek
Zingen	Gz 118 (God is getrouw)	Gz 118
	Formulier bevestiging	Gz 179a
Zingen	Ps 115:5 en 6
Dankgebed en voorbede
Collecte
Zingen (aangekondigd na col.)	Lied 477:1 (Geest van hierboven)	Lied 477:1
Zegen en amen