Matteüs 12:7 en 8 – Zondag feestdag!?

Preek gehouden in Heemse, 27 november 2016 (Jongeren)

Tekst: Mat 12:7 en 8 – Zondag feestdag!?

 

Geliefde gemeente van Jezus Christus,

[#1] Ik zat me af te vragen:

waarom willen jullie jongeren graag een dienst over de zondag?

We hadden een lijstje gemaakt met de groep 16/17 jarigen van Noord en Oost.

Allerlei onderwerpen stonden erop: verslaving, muziek, en nog een paar.

Maar jullie waren vooral benieuwd naar de zondag. Waarom?

Toen we erover doorpraatten, kwam naar voren dat jullie wel eens discussie hadden over wat doe je wel en wat doe je niet.

Ga je wel of niet sporten?

Maak je je huiswerk op zondag?

Moet je echt twee keer naar de kerk?

Mag je werken voor geld of dingen kopen?

Best wel jammer dat de zondag snel gaat over wat wel en niet mag. Dan krijgt de zondags iets negatiefs, en dat kan het richting anderen ook zomaar hebben. Toen ik van de week iemand tegenkwam die niet met het geloof bekend was zei hij: zijn jullie ook zo fundamentalistisch dat je helemaal niet mag werken? Een vriend van een collega was gereformeerd en die wilde niet in de storingsdienst op zondag: ook wel lekker voor hem, maar vervelend voor die vriend, want die moet nou vaker werken …

 

[#2] Maar wat is nu de goede bedoeling van de zondag?

We lazen net over Nehemia. Hoe hij het volk waarschuwt om niet te werken op rustdag.

Ze moeten niet op zondag de druiven gaan treden.

Een zwaar werk: druiven kapot trappen met je blote voeten.

Ze moeten niet op zondag gaan handelen met vis enzo. Er moet geen markt zijn.

Nehemia is heel streng, maar zei een jongere: ‘hij zegt wel wat hij echt vindt’.

Dat Nehemia dit zo belangrijk vindt laat zien dat het veel voor hem betekent.

Hij is echt boos dat ze zomaar weer gaan werken op de rustdag.

Dat hun portemonnee belangrijker is dan de wet van God.

Nehemia was net met het volk uit ballingschap terugkomen.

Ze hadden straf gekregen, oorlog, ballingschap, pijn en verdriet omdat ze God vergeten waren. En ook zijn dag: de dag die een teken is van het verbond.

Er was juist net feest geweest: er was weer een tempel.

De muren zijn weer opgebouwd. Het was mooi als Nehemia hier gestopt was.

Als zo de Oud Testamentische vrede bereikt was. Een volk, een tempel, een stad, samen vrede.

Maar Nehemia, eigenlijk de laatste woorden van het Oude Testament, eindigt toch weer verdrietig. Ze luisteren niet meer naar de wetten, ze vergeten ook de rustdag.

Het lukt het volk niet om zelf echt de vrede en rust te vinden in God.

Het wordt tijd dat Jezus komt!

 

[#3] Nehemia meent dus echt: neem nu rust op de rustdag.

God had die wet gegeven, met drie bedoelingen:

Voor je gezondheid: als je alsmaar doorgaat met werken, dan word je slaaf van je werk. Israël was slaaf geweest in Egypte. Zij wisten hoe erg het was.

Misschien vind je het niet leuk als je vader of moeder zegt: nu is het tijd om je schermpje weg te doen, of zou je niet eens gaan slapen, of: nu heb je echt wel genoeg aan je huiswerk gedaan. Soms kun je zo door dingen in beslag genomen worden, dat het niet meer gezond is. Door één dag niet te hoeven werken: mag je tot rust komen.

Dat zeiden jullie zelf ook: op zondag hoef ik niet aan school te denken, hoef ik geen huiswerk te doen, ben ik lekker vrij, zijn er geen verplichtingen, op zondag kom ik tot rust. Wat goed als je als ouder je kind daarin ook helpt en voorgaat. Die jongen die ik van de week sprak zei ook: ik ben dan niet van de zondag, maar ik heb echt wel een dag van ontspanning nodig. Heerlijk om een dagdeel helemaal niets te doen.

Liefde voor elkaar: doordat je op zondag meer tijd heb, is er ook meer tijd voor elkaar. Je kunt vrienden, gemeenteleden ontmoeten. Iemand zei: op zondag eten we vaak wat uitgebreider, met wat lekkers erbij. Op zondag is er meer tijd voor de familie. Jullie zeiden ook: mijn ouders willen niet dat ik op zondag de hele tijd achter mijn schermpje zit. Ook je ouders vinden het fijn om elkaar te ontmoeten. God geniet ervan als er liefde is voor elkaar, als je als gemeente met elkaar meeleeft. Bid voor een zieke. Wat is het dan belangrijk dat je elkaar ook aanspreekt, voor en na kerktijd, zodat mensen zich hier in de kerk ook welkom voelen en niet alleen.

Liefde voor God: God geeft de rustdag ook om Hem te ontmoeten. Jezus ging op de sabbat naar de synagoge. De christenen komen bij elkaar op de opstandingsdag, de zondag, om Gods Woord te horen en het brood te breken. Het is goed om in de kerk de week te beginnen. Om Hem te danken voor alles wat je krijgt. Om samen tot Hem te bidden. Ik vond het mooi om dat ook van jullie terug te horen. Zondag ga ik naar de kerk en mag ik horen: ‘al je zonden zijn je vergeven’. Zondag kan ik me focussen op God.

 

[#4] Om echt zo de zondag te kunnen vieren, heb je wel regels nodig.

De regel om op zondag niet te werken (als het niet hoeft), geen geld uit te geven, niet naar evenementen te gaan, geen huiswerk te maken, niet online te shoppen, niet voor prestatie of geld te sporten. Regels die passen bij hoe de rustdag was ingesteld en bedoeld: regels die ervoor zorgen dat je zelf ook echt tot rust kan komen en dat anderen ook niet hoeven te werken.

De regel om op zondag twee keer naar de kerk te gaan. Zodat je ook werkelijk tijd maakt om met elkaar de Here te ontmoeten. Zodat je je kan richten op Hem. Zodat je elkaar ook kan ontmoeten.

Regels zijn nodig! Wie geen regels maakt kan hele mooie dingen zeggen over tot rust komen, over elkaar ontmoeten, over tijd voor God maken, maar dan zal het niet snel gebeuren. Naar school gaan is goed voor je, maar toch vinden we het belangrijk dat er een wet is die zegt dat je ook echt naar school moet. Zo spreken we dat af. En sporten kan leuk zijn, maar als je elke keer zomaar niet komt opdagen bij de wedstrijd, dan zullen je niet meer mee kunnen doen. En als naar de kerk afhankelijk wordt van of je zin hebt, van het weer, van wie er preekt, als het een optie wordt om naar de kerk te gaan: dan is er al heel snel een reden om niet te gaan. Dan kan zomaar je plek hier leeg blijven … En ouders: jongeren willen discussie, en dat is maar goed ook. Bevraag je ouders maar, maar zorg ook dat je als ouders duidelijk bent. Als ze merken dat je het echt meent, en dat bijvoorbeeld twee keer naar de kerk gaan niet ter discussie staat zullen ze respect voor je hebben: zoals ze ook over Nehemia zeiden: Hij meent echt wat hij zegt.

 

[#5] Maar er zit een groot gevaar aan regels. Een heel groot gevaar. Dat is als je het doel uit het oog verliest! Als de regels belangrijk zijn om de regels. Dat zie je hier bij de Here Jezus gebeuren. Als je zo leest zie je een heel mooi plaatje van de rustdag. Jezus heeft tijd om te ontspannen. Hij loopt met zijn Farizeeën tussen het koren. Niet een Nederlands rechte weg, langs een veld met een slootje of een hekje, maar daar hadden ze slingerwegen en waren de grenzen van de akkers aangegeven met een grote steen. Ze praten ontspannen met elkaar. Genieten van Gods schepping, maar dan komen opeens de Farizeeën. Die hebben niets van de wetjes en regels begrepen. Ze hebben er heel veel regels bij verzonnen. Het volk een zwaar juk op gelegd. Je mag niet werken, nou dan mag je ook geen koren fijnwrijven, want dat is dorsen. Dan mag je het al niet eens plukken, want dat is oogsten. Ze hebben van de goede regels een systeem gemaakt. En op die regels gaan ze Jezus afrekenen. Ze hebben sowieso al een hekel aan Hem. Hij die van zichzelf doet alsof hij God is. Jezus die wonderen doet en met gezag spreekt. Daardoor zijn zij helemaal niet meer belangrijk. Luistert het volk steeds mindere naar hen. Zo kunnen regels ook bij ons beknellend worden: als het allemaal te strikt wordt, als het puur gaat om de regel, als je dingen doet, terwijl het niet uit je hart komt en je de goede bedoeling niet meer ziet.

 

[#6] Daarom geeft Jezus hier een lesje Ethiek. Hij gaat uitleggen hoe je met regels omgaat. Hij zegt dat hij juist komt om het zware juk te verbreken, en het lichte juk te brengen.

1) Nood breekt wet

Toen David op de vlucht was, toen mocht hij van de heilige broden in de tabernakel in Nob eten. David met zijn volgelingen. Dat mag normaal helemaal niet. Maar Abjatar stond het toe. Nood breekt wet: een leven, gezondheid is belangrijker dan de regel. Als Jezus met zijn volgelingen hier loopt en ze willen hun honger stillen met een paar graankorrels dan mogen ze dat doen. Een jongere zei: als iemand aanbelt om hulp op zondag en je hebt niets huis, dan moet je niet zeggen: ik kan niets voor je kopen, maar dan moet je juist zorgen dat hij te kleding of eten krijgt!

2) De uitzondering bevestigt de regel

De regel is inderdaad dat je niet mag werken op zondag. Maar zegt Jezus: Mozes had al in de gaten dat er sommige dingen wel moesten gebeuren. De priesters moesten ervoor zorgen dat de mensen naar de tempel konden. Dat is kennelijker belangrijker dan dat zij ook rust hebben. Voor mij en voor de koster is de zondag vaak de meest intensieve dag … Wanneer Jezus straks de man met de verschrompelde hand geneest op de sabbat, gaat liefde voor de rustdag!

3) Het draait om de liefde

De Farizeeen zijn eigenlijk alleen maar er op uit om Jezus te pakken. Ze willen hem gevangen nemen en laten doden. Ze handelen uit haat. Ze hebben met op zich een goede regel verkeerde bedoelingen. En dat terwijl Jezus juist in liefde wil leven! Wanneer je vader of moeder zegt geen huiswerk maken op zondag: dan zullen dat niet doen omdat ze graag willen dat je een onvoldoende haalt. Ze gunnen je ook een dag waarop vrij bent en ook echt kan genieten. Ze doen dat uit liefde!

4) Sabbat is er voor de mens, niet de mens voor de Sabbat

Jezus is zelf de Heer over de Sabbat. Hij laat zien dat het niet zo is dat de regels zo strikt moeten worden dat je steeds binnen de regels probeert te houden en geen vrijheid meer hebt. Regels zijn goed wanneer het doel duidelijk is. Dat je als mens een rustdag van God ontvangt om te kunnen rusten, God en je naaste lief te kunnen hebben.

 

[#7] Jezus laat zien waar het echt om draait!
Bij Nehemia merk je dat het Oude Testament roept om Jezus.

Ze hadden de stad herbouwt, de tempel ingewijd, maar echte rust en vrede bleef uit.

Maar dan komt Jezus: hij komt niet om de wet af te schaffen, maar juist om de wet te vervullen. Waar de Farizeeen de liefde en Geest uit de wet hadden gehaald, brengt Jezus die terug. De Farizeeen zeiden: je moet niet doodslaan, maar Jezus zegt je moet iemand al geen dwaas noemen. De Farizeeen zeiden: je mag geen overspel plegen, maar Jezus zei wie naar een ander vrouw kijkt en met haar naar bed wil, gaat al vreemd. Want in gedachten is hij vreemdgegaan.

 

Hij zegt: Ik merk dat jullie zelf niet die rust kunnen brengen.

Ik wil ervoor zorgen dat jullie echt bevrijd zijn.

Je hoeft niet meer eerst een week te werken en dan op zaterdag te rusten.

Nee: ik heb al het werk gedaan. Ik ben voor jullie gekomen en gestorven.

Al jullie fouten heb ik vergeven. Als je in mij gelooft, mag je de echte rust vinden.

Daarom mag je nu op zondag de week beginnen met rust.

We leven niet meer onder de wet, maar onder de genade.

Nu mag de zondag een feestdag zijn, een dag van rust, van liefde voor God en voor elkaar.

Dan mag je weer bepaald worden bij mijn liefde.

Daar zijn afspraken voor nodig, maar wel afspraken die helpen om die liefde centraal te zetten. Juist door naar de kerkdiensten te gaan, door niet te werken of huiswerken, door tijd voor elkaar te maken kan die liefde in je leven groeien.

Dan mag je op zondag al iets merken en proeven van de eeuwige rust.

Proberen van die dag iets maken, zoals het straks zal zijn als alles nieuw wordt.

 

[#8] Dan is het altijd goed. Jullie verlangen naar die dag. Want zeggen jullie: dan is er geen oorlog, geen pijn, geen ziekte, geen hartinfarct, geen dood, geen kwaad, geen ruzie meer. Dan is er altijd rust en zullen we nooit meer haast, of verplichtingen of stress hebben. Dan kun je doen wat je leuk vindt. Dan is er echt een nieuw begin, is het altijd feestdag. Iemand zei: dan komt er nooit meer maandagmorgen. Dan wil je altijd wel naar de kerk, zei iemand. En het mooie is dat dat dan niet meer nodig is. Er zal geen tempel of kerk meer nodig zijn, want God zelf woont in ons midden. Hij is altijd bij ons en we mogen Hem kennen zoals Hij is. Laten we vanuit die volmaakte rust onze zondag nu al mooi maken door te rusten, elkaar op te zoeken en God steeds weer met God verbonden te worden door naar zijn huis te gaan. Amen